مبارک 84 سال پیش به دنیا آمد. او یکی از طولانی‌ترین دوره‌های حکمرانی در جهان عرب را گذراند. او پس از سال‌ها ظلم سرانجام در 3 اوت 2011 پای میز محاکمه آمد تا اینکه امروز به حبس ابد محکوم شد.

در این مطلب نگاهی به زندگینامه مبارک و محاکمه وی در دادگاه جنایی قاهره و سیاست خارجی وی داریم.

"محمد حسنی السید مبارک"،‌ معروف به "حسنی مبارک چهارمین رئیس جمهوری مصر در 4 می 1928 در "کفر المصیلح " در استان "المنوفیه" مصر به دنیا آمد. وی پس از پایان تحصیلات متوسطه به دانشکده نظامی رفت و در سال 1949 با درجه ستوان دوم فارغ‌التحصیل شد.

مبارک در سال 1950 به دانشکده نیروی هوایی رفت و تحصیلات تکمیلی خو را در آکادمی نظامی شوروی سابق گذراند.

وی پس از پیشرفت در نیروی هوایی مصر تا مقام نایب رئیس جمهور بالا رفت و پس از ترور انور سادات در ششم اکتبر 1981 به ریاست‌جمهوری رسید.

همان‌گونه که گفته شد، حسنی مبارک چهارمین رئیس‌جمهور مصر است که در 14 اکتبر 1981 و پس از ترور انقلابی "انور سادات"، رئیس جمهوری معدوم مصر در 6 اکتبر 1981 قدرت را در این کشور به دست گرفت و از جمله پست‌های مهم وی قبل از رسیدن به مقام ریاست جمهوری، نخست‌وزیری مصر است، هم چنین وی در حزب دموکراتیک ملی،‌ حزب حاکم بر مصر نیز فعالیت داشت.

طبق قانون سال 1971 مصر، مبارک تا ژانویه سال 2011 کنترل کامل کشور را بر عهده داشت و پیش از قیام مردم مصر به عنوان رئیس جمهوری این کشور از قدرتمندترین حاکمان منطقه به شمار می‌رفت.

مدت زمامداری حسنی مبارک که از 14 اکتبر 1981 تا 11 فوریه سال 2011 پس از کناره‌گیری وی از قدرت دربرمی‌گیرد، یکی از طولانی‌ترین حکومت‌های منطقه به شمار می‌آید و پس از حاکمیت سرهنگ "معمر قذافی"، ‌دیکتاتور مخلوع لیبی؛ "سلطان قابوس بن سعید سلطان"، پادشاه عمان؛ "علی عبد الله صالح" در یمن و "محمد علی پاشا" در مصر دارای پنجمین حکومت طولانی در جهان عرب بود.

مبارک در 11 فوریه سال 2011 و در پی اعتراضات مردمی به حکومتش از ریاست جمهوری مصر کناره ‌گیری و نیروهای مسلح را مامور اداره کشور کرد.

پس از پیروزی انقلاب مصر حسنی مبارک و سران رژیم وی که به کشتار انقلابیون و انواع و اقسام فسادها متهم بودند، بازداشت و با پافشاری مردم مصر به دادگاه جنایی مصر معرفی شدند تا به اتهامات آنها رسیدگی شود.

پس از گذشت بیش از یک‌سال از روند محاکمه حسنی مبارک و فرزندانش "جمال و علاء" مبارک و "حبیب العادلی"، وزیر کشورش و 6 نفر از معاونان بلند پایه‌اش در قضیه کشتار تظاهرات‌کنندگان مصری و فساد مالی دادگاه جنایی قاهره اعلام کرد که روز 2 ژوئن حکم مبارک و همراهانش در قضایای فوق را اعلام خواهد کرد.

اولین جلسه محاکمه حسنی مبارک و فرزندان و وزیر کشورش در 3 اوت 2011 میلادی برابر با 12 مرداد 1390 در "دانشکده پلیس" شهر قاهره به ریاست قاضی "احمد رفعت" برگزار شد و مبارک در حالی‌که روی برانکارد قرار داشت، توسط آمبولانس به قفسی داخل دادگاه منتقل شد.

رئیس جمهور سابق مصر در حالی در دانشکده پلیس قاهره برای محاکمه حضور یافت که تا پیش از محاکمه آخرین بار وی در این دانشکده تحت عنوان رئیس جمهور مصر حضور پیدا کرده و در آن سخنرانی کرده بود، اما هم اکنون به عنوان یک متهم در این دانشکده حضور می‌یابد تا از اتهامات وارده به خود در کشتار تظاهرات‌کنندگان مصری دفاع کند.

اتهامات حسنی مبارک و همراهانش در پرونده‌ای قطور با بیش از 50 هزار صفحه به رشته تحریر درآمد و مهمترین اتهامات وارده به مبارک را می‌توان در جنایت قتل عمد، کشتار تظاهرات‌کنندگان مصری، زیر گرفتن عمدی تظاهرات‌کنندگان با هدف کشتن آنها، ایجاد رعب و وحشت در میان تظاهرات‌کنندگان، واداشتن آنها به چشم پوشی از خواسته‌های خویش، حمایت از مقامات و مسئولان رژیم و باقی ماندن برمسند قدرت خلاصه کرد که رهاورد تمام اتهامات فوق افزایش تعداد کشته‌ها و مجروحان از میان انقلابیون بود و فساد مالی‌ ملاحظه کرد.

اما اتهامات وارده به "علاء و جمال" مبارک و همچنین "حبیب العادلی" علاوه بر دست داشتن در کشتار تظاهرات‌کنندگان مواردی همچون کسب درآمد نامشروع، سوء استفاده از قدرت، دست داشتن در قضیه صدور گاز مصر به اسرائیل و فساد مالی را در برمی‌گیرد.

تامین امنیت اولین جلسه محاکمه حسنی مبارک را بیش از 10 هزار نیروی نظامی و امنیتی برعهده داشتند و مبارک و همراهانش در قفس اتهامی به طول 8×3 قرار گرفتند تا به دفاع از اتهامات خود برآیند، اما از آنجا که میزان اتهامات وارده بسیار زیاد بود، رسیدگی به آنها در یک جلسه ممکن نبود، به همین دلیل رسیدگی به پرونده 50 هزار صفحه‌ای جنایی حسنی مبارک و همراهانش 27 جلسه به طول انجامید.

در طول 27 جلسه محاکمه مبارک از 1536 شاهد استفاده شد و آنها برای ادای شهادت به دادگاه احضار شدند که مهم‌ترین و معروف‌ترین آنها سرلشکر "عمر سلیمان"، رئیس سازمان اطلاعات مبارک و معاون وی؛ سرلشکر "حسن عبد الحمید"،‌ وزیر امنیت داخلی مصر، سپهبد "محمد حسین طنطاوی"،‌ رئیس شورای عالی نظامی حاکم بر مصر، سرلشکر "مصور العیسوی"، وزیر سابق کشور و سرلشکر "محمود وجدی"، وزیر اسبق کشور یاد کرد.

محاکمه مبارک در ابتدا به صورت مستقیم از تلویزیون مصر پخش می‌شد، اما به بهانه وقوع درگیری میان هواداران مبارک با خانواده‌های شهدا و انقلابیون مصری و در واقع برای پنهان نگهداشتن وقایع و اعترافات و سخنان متهمان در داخل دادگاه از پخش مستقیم آن به دستور قاضی احمد رفعت جلوگیری به عمل آمد.

حسنی مبارک در دوران سه دهه‌ای حاکمیت خود بر مصر همواره یکی از ایادی و مزدوران اسرائیل و آمریکا در منطقه به شمار می‌آمد،‌ به گونه‌ای که سرنگونی حکومت وی مصیبتی بزرگ برای تل‌آویو و واشنگتن عنوان شد.

در مورد جنایات مبارک در نوار غزه باید گفت که بسیاری از کار شناسان مصر را مسئول رنجش و بدبختی فلسطینیان می‌دانند. مردم نوار غزه پس از عقب نشینی رژیم صهیونیستی و تشکیل دولت حماس به ریاست "اسماعیل هنیه " با مشکلات و معضلات بسیاری مواجه شدند،‌اما دولت مصر جهت کاهش رنج و مرارت ملت فلسطین در قضایای غزه هیچ اقدامی نکرد.

درگیری میان گروه‌های فلسطینی به ویژه بین فتح و حماس و منازعه "ابومازن " رئیس دولت خودگردان و رهبران حماس، مشکلات عدیده‌ای را برای منطقه غزه و مردم آن بوجود آورد. گرچه رژیم صهیونیستی فراهم کننده اصلی چنین شرایطی بود و تنها برنده تداوم این روند است، ولی سیاست مصر و جایگاه منطقه‌ای آن در پی این تحولات زیان‌های متعددی به فلسطینی‌های نوار غزه وارد کرده است.

از دیگر سیاست‌های متخذه توسط مبارک علیه مردم نوار غزه را باید در احداث دیوار فولادی برسر مرزهای این کشور با نوار غزه ملاحظه کرد. توافق مصر برای ساخت این دیوار، اجرای یک طرح آمریکایی-صهیونیستی برای منطقه است که آخرین روزنه تنفسی مردم غزه را که در مدت چهار سال و نیم محاصره آنها را زنده نگه می‌داشت،‌ می‌بندد.